Table of Contents
कुकुटपालन योजना २०२३
“कुक्कुट पालन किंवा पोल्ट्री योजनेस भारतात नाबार्डने पूर्ण पाठिंबा दर्शविला आहे. या योजनेन्तर्गत राज्यात नवनवीन पोल्ट्री फार्म्स स्थापना केल्या जातात. राज्य सरकार राज्यातील लोकांना कुक्कुट पालन (कुक्कुट पालन) करण्याच्या उद्देशाने प्रोत्साहित करण्याची आर्थिक सहाय्य देतात.कुकुटपालन योजना
या योजनेच्या मदतीने राज्यात बेरोजगारीचे दर कमी होईल. सर्वांना वाचलं जाऊ शकतो कि मासिक मिळवण्याच्या उद्देशाने ब्रॉयलर्स कोंबड्यांच्या प्रवर्गाच्या वाढीसाठी कामगारांस उपयोग केले जातात, आणि अंडी देण्याच्या उद्देशाने लेअर्स कोंबड्या पाळल्या जातात.”
कुकुट पालणचे उद्दिष्टे
भारता मधील बेरोजगरीचे प्रमाण कमी होईल आणि भारत आत्मनिर्भर भारत होण्यासस प्राधान्य मिळेल मुख्य हेतु म्हणजे महिलाना आणि बेरोजगरणा रोजगार मिळेल म्हणून ह्या योजने मुले बेरोजगरीचे मोठ्या प्रमाण कमी होईल. ह्या योजने अंतर्गत ग्रामीण आणि शहरामध्ये भगत रोजगार निर्माण होईल.
कुकुट पालन योजने चे फायदे
- कोंबडी पालन व्यवसायात कमी वेळात चांगल्या प्रकारे प्रॉफिट होऊ शकते.
- पोल्ट्री हा एक अत्यंत सोपी व्यवसाय आहे.
- कुक्कुटपालनासाठी परवाना देखील आवश्यक नाही.
- कुक्कुटपालनात कोणत्याही प्रकारची देखभाल आवश्यक नसते.
- कुक्कुटपालन योजनेसाठी मिळणाऱ्या कर्जाचा व्याजदर हा खूपच कमी असतो.
- कुक्कुटपालन या व्यवसायामध्ये कमी वेळात चांगला मोबदला मिळू शकतो.
- कुक्कुट पालन व्यवसायामुळे फक्त वैयक्तिक रोजगारच वाढला नाही तर देशाच्या आर्थिक व्यवस्थेतही भर पडली आहे.
- भारतामध्ये तब्बल तीन लाख शेतकरी कुक्कुटपालन हा व्यवसाय जोडधंदा म्हणून करतात.
- कुक्कुटपालन योजनेतून देशाला वर्षभरात 26 हजार कोटींचा कर जमा होत आहे.
एकदिवसीय पिलांची किंमत —- २० रुपये
प्रतिपक्षी ४ आठवडे वयापर्यंत संगोपनाअंतर्गत खाद्यावरील खर्च —- १५ रुपये
लसीकरण, औषध, वीज, पाणी, मजुरी इत्यादी प्रतिपक्षी —- १५ रुपये
दुबार पेरणीची वेळ आल्यास मोफत बियाणे देणार
महाराष्ट्र कुकुटपालन व्यवसाय १००० ब्रॉयलर पक्षी पालन
| प्रकल्प टप्प्यानुसार | प्रकल्प खर्च | सबसिडी (टक्के ) |
| बर्ड शेड, स्टोअर रूम. विद्युतीकरण इ. | रु.200000/- | सर्वसाधारण 50%, अनुसूचित जाती आणि अनुसूचित जमाती 75% |
उपकरणे. अन्न-पाण्याची भांडी, ब्रूडर | रु. 25000/- | सर्वसाधारण 50%, अनुसूचित जाती आणि अनुसूचित जमाती 75% |
| एकूण | रु.225000/- | सर्वसाधारण 50%, अनुसूचित जाती आणि अनुसूचित जमाती 75% |
| खराब चारा प्रक्रिया साहित्य, बियाणे. रोपटे | रु. 2100/- | सर्वसाधारण 50%, अनुसूचित जाती आणि अनुसूचित जमाती 75% |
| प्रशिक्षण/लाभार्थी | रु. 2009- | सर्वसाधारण 50%, अनुसूचित जाती आणि अनुसूचित जमाती 75% |
| एकूण गट खर्च | रु300000/- | सर्वसाधारण 50%, अनुसूचित जाती आणि अनुसूचित जमाती 75% |
एकात्मिक कुक्कुट विकास कार्यक्रम
ही योजना जिल्हा वार्षिक योजनेअंतर्गत राबविण्यात येते, तसेच ही योजना सर्वसाधारण गटातील सर्व लाभार्थींकरिता उपलब्ध आहे. या योजनेत दोन पर्याय उपलब्ध आहेत. कुकुटपालन योजना
अ) तलंगा गटवाटप
या कार्यक्रमांतर्गत सर्व प्रवर्गातील लाभार्थींना ५० टक्के अनुदानावर ८ ते १० आठवडे वयाच्या तलंगाच्या २५ माद्या आणि तीन नर याप्रमाणे गटाचे वाटप करण्यात येते.
तलंगाच्या एका गटाची (२५ माद्या + ३ नर) एकूण किंमत ६००० रुपये मंजूर करण्यात आली आहे.
तलंगाच्या एका गटाचा खर्चाचा तपशील
| पक्षी किंमत (२५ माद्या + ३ नर) | ३००० रु. |
| खाद्यावरील खर्च | १४०० रु |
| वाहतूक खर्च | १५० रु. |
| औषधे | ५० रु. |
| रात्रीचा निवारा | १००० रु. |
| खाद्याची भांडी | ४०० रु |
| एकूण | ६००० रु. |
यापैकी ५० टक्के खर्च म्हणजेच ३००० रुपये मर्यादेत प्रति लाभार्थी एका गटाचा पुरवठा करण्यात येतो. उर्वरित ५० टक्के रक्कम म्हणजेच ३००० रुपये लाभाने स्वतः उभारून त्यातून तलंगाच्या गटासाठी लागणारा निवारा, वाहतुकीवरील खर्च, खाद्यावरील खर्च, औषधी, पाण्याची भांडी, खाद्याची भांडी इत्यादीवरील खर्च करणे अपेक्षित आहे.
प्रधानमंत्री विश्वकर्मा योजनेच्या नोंदणीसाठी रजिस्टर करा
ब) एकदिवसीय सुधारित कुक्कुट पक्ष्यांच्या पिलांचे गटवाटप
योजनेतील महत्वपूर्ण माहिती:
योजनेच्या लाभार्थ्यांसाठी आवश्यक खर्च:
- एकदिवसीय 100 पिलांची किंमत – २,००० रुपये
- प्रत्येक गटाबरोबर द्यावयाचे खाद्य 800 किलो – १२,४०० रुपये
- वाहतूक खर्च – १०० रुपये
- औषधे – १५० रुपये
- रात्रीचा निवारा – १,००० रुपये
- खाद्याची भांडी – ३५० रुपये
- एकूण १६००० रुपये
योजनेच्या लाभार्थ्यांसाठी आवश्यक अनुदान:
- प्रति लाभार्थी एकदिवसीय 100 पिले – २,००० रुपये
- प्रति लाभार्थी खाद्य (६००० रुपये किमतीत) पुरवठा – २,००० रुपये
योजनेच्या निर्माणाच्या मुद्द्यांसाठी महत्वपूर्ण प्रतिकृती: कुकुटपालन योजना
- सुविधेच्या प्रमाणे मरेक्स, राणीखेत आर.डी. आणि देवी रोगांवरील लसीकरण झाले आहे.
- पक्ष्यांचे अंड्यावर येण्याचे वय आणि उत्पादनाच्या नोंदी महत्वपूर्ण आहे.
योजनेतील विशेष आवश्यकता:
- योजनेच्या अर्जाची प्राधान्य तालुका पशुसंवर्धन कार्यालयात, जिल्हा पशुसंवर्धन कार्यालयात, जिल्हाधिकारी कार्यालय आणि ऑनलाइन वेबसाइटवर उपलब्ध आहे.
- लाभार्थ्याच्या निवडतानात ३०% महिला लाभार्थी निवडण्याचा प्राधान्य आहे.
- दारिद्र्यरेषेखालील लाभार्थ्यांना प्राधान्य दिल्यासह भूमिहीन शेतमजूर, मागासवर्गीय, अल्प व अत्यल्प भूधारक यांच्या प्राधान्यात योजनेचा लाभ मिळेल.
- ज्या जिल्ह्यात मध्यवर्ती अंडी ऊबवणी केंद्र किंवा सघन कुक्कुट विकास गट नसताना, त्यातले काम थेट थांबवण्यात योजनेकरिता सदस्य नियुक्त करण्यात आहे.
योजनेतील अंमलबजावणी:
- कोंबडी च्या लहान मंदी पिलुचा वाटपाचा निर्धारित किमती पेक्षा वाढला तर वाढलेला खर्च लाभरथी स्वत: करेन
- योजनेच्या लाभार्थ्यांसाठी निदान ठेवण्यात विशेषतः मरेक्स, राणीखेत आर.डी. आणि देवी रोगांवरील लसीकरण झालेल्या प्रशासकीय पशुवैद्य
कीय दवाखान्यांमार्फत उपलब्ध करणे आवश्यक आहे.
- एकदिवसीय 100 पिलांसाठी प्रति लाभार्थी अनुदानाची ५०% रक्कम ८००० रुपये इतकी निश्‍चित करण्यात आली आहे.
योजनेच्या सफलतेचे मापदंड:
- योजनेमध्ये लाभ दिलेल्या लाभार्थ्यांने दिलेल्या गटापासून मिळणार्या उत्पन्नाची नोंद ठेवावी.
- पक्ष्यांच्या अंड्यावर येण्याचे वय, त्यांच्यापासून मिळालेले एकूण व सरासरी अंडी उत्पादन इत्यादींबाबतच्या नोंदी नजीकच्या पशुवैद्यकीय संस्थेकडे ठेवाव्यात.
- या योजनेअंतर्गत एकदा लाभार्थ्याची निवड झाल्यावर त्या लाभार्थ्याच्या या योजनेकरिता किमान पुढील पाच वर्षे पुनःश्‍च विचार करण्यात येत नाही.
योजनेतील राज्यस्तरीय योजना:
राज्यातील राज्यस्तरीय योजनेअंतर्गत १००० मांसल कुक्कुट पक्षी संगोपनाद्वारे कुक्कुटपालन व्यवसाय सुरू करण्यात आली आहे. तथापि, गडचिरोली, यवतमाळ, जालना, नंदुरबार, वाशीम, आणि धुळे जिल्ह्यांमध्ये या योजनेची राबविण्यात आहे.
कृपया या योजनेच्या अंमलबजावणीच्या नियमानुसार आपल्या क्षेत्रातील पशुसंवर्धन कार्यालयात, जिल्हा पशुसंवर्धन कार्यालयात, किंवा जिल्हाधिकारी कार्यालयात संपर्क साधा व अर्ज करा. या योजनेच्या अंमलबजावणीतील सर्व नियमांची पालन करण्यात आपल्या व्यवसायाला सफलता मिळो. कुकुटपालन योजना
| अ.क्र | तपशील | लाभार्थी/शासन सहभाग | एकूण अंदाजीत किंमत |
|---|---|---|---|
| १. | जमीन | लाभार्थी | स्वतःची/ भाडेपट्टीवर घेतलेली |
| २. | पक्षीगृह (१००० स्क्वे. फूट) स्टोअर रूम, पाण्याची टाकी, निवासाची सोय, विद्युतीकरण इ. | लाभार्थी/शासन | २,००,०००/- |
| ३. | उपकरणे, खाद्याची/ पाण्याची भांडी, ब्रुडर इ. | लाभार्थी/शासन | २५,०००/- |
| एकूण | २,२५,०००/- |
कुकुट पालनसाठी आवश्यक कागदपत्रे
- आधार कार्डाची प्रत
- कायमचा रहिवासी पुरावा
- मतदार ओळखपत्र
- रेशन कार्ड
- जमीन नोंद (सातबारा)
- बँकेचा तपशील (पासबूक ची झेरॉक्स)
- बँक स्टेटमेन्टची प्रत
- प्रकल्प अहवाल
कुक्कुट पालन योजना अर्ज कुठे करायचा?
- सहकारी बँक
- क्षेत्रीय ग्रामीण बॅंक
- वाणिज्य बॅंक
- राज्य सहकारी कृषी आणि विकास ग्रामीण बॅंक
- सर्व व्यवसायिक बॅंक
कुक्कुटपालन योजनेची अर्जाची प्रक्रिया
- जर आपणास कुकूटपालन योजनेचा लाभ घ्यायचा असेल तर आपणास जवळील राष्ट्रीयकृत बँकेच्या शाखेत जाऊन योजनेबद्दल सांगावे लागेल.
- त्यानंतर, तुम्हाला बँकेच्या अधिकाऱ्याकडून कर्जाबद्दल माहिती मिळेल आणि तुम्हाला अर्ज नमुना सुपुर्द करण्यात येईल.
- तुम्हाला अर्जामध्ये सर्व माहिती भरावी लागेल आणि आवश्यक दस्तऐवज संग्रहित करावयाची आवश्यकता आहे.
- बँक कर्मचारी तुमच्या पुढच्या कुक्कुट पालन व्यवसायाच्या जमिनीला भेटत देतील.
- आपल्या गुंतवणुकीत, बँक 75% कर्जाची रक्कम तुम्हाला सुपुर्द करते.
- तुमच्या सर्व कागदपत्रांची पडताळणी करण्यात येईल, आणि पडताळणीनंतर, तुम्हाला कर्जाची रक्कम सुपुर्द करण्यात येईल. कुकुटपालन योजना
| ऑनलाइन अर्ज करण्यासाठी | क्लिक करा |
| अधिकृत वेबसाइट कुकुटपालन योजना | क्लिक करा |
| कुकुट पालन योजनेचे २०२३ Notification | क्लिक करा |
| अश्या नवनवीन अपडेट साठी whatssapp ग्रुप जॉइन करा | क्लिक करा |
| अश्या नवनवीन अपडेट साठी telegram ग्रुप जूईन करा | क्लिक करा |
Discover more from
Subscribe to get the latest posts sent to your email.